نگهداری از بچه گربه های یتیم و بدون مادر

شما بچه گربه هایی رو پیدا کردید که مطمئن هستید هیچ مادری ندارند؟ یا اینکه دیدید مادر بچه گربه ها توی یه تصادف تلف شد و حالا این بچه گربه ها بدون مادر قراره زندگی کنند؟ چه باید کرد؟ سلام قبل از اینکه این نوشته نسبتا طولانی رو شروع کنم به نوشتن، من امید محمدی دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی هستم و خوشحالم امروز هم تونستم بیام اینجا تا برای شما مطلبی آماده کنم و بنویسم. بله ظاهرا شما بچه گربه هایی رو توی خیابان پیدا کردید که طبق بررسی کامل متوجه شدید که مادر ندارند.

لطفا لطفا لطفا اگر مطمئن نیستید که بچه گربه ها مادر دارند یا ندارند به اونا دست نزنید و چند ساعت تا چند مدت اونجا کشیک بدید که اگر مادر برای شکار غذا رفته برگرده و از این موضوع اطمینان حاصل کنید.

در این نوشته من تمام آنچه که در خصوص مراقبت از بچه گربه های یتیم لازم هست تا بدونید رو از وزن مناسب، غذای مناسب، دمای بدن بچه گربه ها، زمان از شیر گرفتن بچه گربه ها، نحوه شیر دادن به بچه گربه های یتیم و تمام سوالات ذهن شما پاسخ میدم و برای نوشتن این مقاله از رفرنسی که انتهای نوشته اسمش رو نوشتم استفاده کردم.

قدم اول: بردن بچه گربه های یتیم به دامپزشکی

فقط یک دامپزشک مجرب میتونه به سلامت و معاینه دقیق این بچه گربه های یتیم کمک کنه و به تمام سوالات شما و نیاز های بچه گربه ها پاسخ بده. این کار مسیر سلامت و آینده ی بچه گربه ها رو روشن میکنه. پس بدون معطلی به دامپزشک مراجعه کنید زیرا ثانیه ها در این زمینه طلان.

قدم دوم: معاینه بچه گربه های یتیم توسط دامپزشک

شما به عنوان یک انسان نیکوکار و دوستدار حیوانات بچه گربه های یتیم رو که مطمئن هستید مادر آن ها تلف شده به دامپزشکی میبرید. بچه گربه ها خیلی کوچک هستند و دامپزشک با معاینه ابتدایی متوجه میشه که بچه گربه ها از نژاد مو کوتاه خانگی یعنی نژاد گربه های dsh هستند.

چشم ها و گوش های بچه گربه ها بسته هستند و هنوز حس بینایی و شنوایی بچه گربه ها به خوبی به تکامل نرسیده پس دامپزشک تشخیص میده که بچه گربه ها چند روزه هستند و احتمالا زیر ۱۴ روز سن دارند.

حالت بدنی ویرگول مانند بچه گربه ها

احتمالا این بچه گربه های پیدا شده شما یک روزه یا دو روزه هستند. شکل بدنی بچه گربه ها به شکل ویرگول است و این نشانه ای از احساس سرما و یک غلبه تونوس فلکسور عضلانی در بدن آن هاست که نشون میده سیستم عصبی بچه گربه ها در حال تکامل و شکل گیریه و حاکی از سلامت این بخش بدن داره که باید سریعا شروع پروتکل های آغازین معاینه آغاز بشه.

میو میو کردن بچه گربه های یتیم

بچه گربه ها به دلیل گرسنگی شدید و عدم تغذیه توسط شیر مادر شروع به میو میو کردن بلند و ناله مانند میکنند که باید طبق دستور دامپزشک شیر جایگزین شیر مادر به عنوان اولین تغذیه بچه گربه ها به آن ها داده بشه.

پاسخ به تمام سوالات شما در خصوص نگهداری از بچه گربه های یتیم

حالا که شما بچه گربه ها رو به کلینیک دامپزشکی بردید باید یک لیست از سوالاتی که میخواهید از دکتر دامپزشک بپرسید تهیه کنید تا بتونید هر آنچه برای نگهداری از بچه گربه ها لازم دارید رو بیاموزید تا سلامت بچه گربه ها تامین بشه. من اینجا برای شما سوالات احتمالیتون رو مینویسم و در ادامه ی مقاله به بررسی تک تک سوالات و دادن پاسخی جامع از رفرنس برای سوال شما میپردازم.

1. وزن بچه گربه تازه متولد شده چه قدر است؟
2. به بچه گربه چه غذایی بدم؟ حتما باید شیر خشک تجاری بخرم یا خودم هم میتونم درستش کنم؟
3. تغذیه بچه گربه چگونس؟ چالش های مربوط به رژیم غذایی بچه گربه های یتیم چیه؟
4. آیا غذای خونگی میشه به بچه گربه ها داد؟
5. هر چند وقت یک بار باید به بچه گربه ها شیر داد؟
6. چگونه به بچه گربه های تازه متولد شده غذا بدم؟
7. علت مرگ بچه گربه ها به دلیل ناسازگاری سلول های خونگی چیه؟ بیماری ناسازگاری سلول های خونی بچه گربه ها چیست؟
8. بهترین زمان از شیر گرفتن بچه گربه ها چه زمانیه؟

۱) وزن بچه گربه تازه متولد شده چه قدر است؟

بچه‌گربه‌های تازه متولد شده به طور میانگین حدود ۱۰۰ گرم وزن دارند. وزن تولد معمولاً تا زمانی که هر بچه گربه به ۷ تا ۱۰ روزگی برسد، دو برابر می‌شود. پس از آن، وزن‌گیری در گربه‌ها خطی است، به طوری که هر بچه گربه تقریباً به ازای هر ماه سن، ۱ پوند (حدود ۴۵۰ گرم) وزن می‌گیرد و این روند تا ۶ ماهگی ادامه دارد. به عنوان مثال، یک بچه گربه ۱ ماهه معمولاً ۱ پوند، ۲ ماهه ۲ پوند و… تا ۶ پوند در ۶ ماهگی وزن دارد.

علت کاهش وزن بچه گربه ها در ۲۴ ساعت اول زندگی

مانند توله سگ‌ها، کاهش کمتر از ۱۰٪ وزن تولد در ۲۴ ساعت اول زندگی غیرعادی نیست. این امر عمدتاً به دلیل دفع مدفوع اولیه (مکونیوم) و از دست دادن آب بدن است. هر بچه گربه‌ای که در ۲۴ ساعت اول زندگی بیش از ۱۰٪ وزن تولد خود را از دست بدهد، باید به دقت تحت نظر باشد، زیرا این می‌تواند نشانه‌ای از ناتوانی در رشد باشد.

برای کنترل و پایش وزن بچه گربه ها چه کار کنیم؟

از آنجایی که وزن با بقا ارتباط مستقیم دارد، مهم است که بچه گربه‌های نوزاد را روزی دو بار وزن کنید تا روند افزایش یا کاهش وزن را پیگیری کنید. برای دقت بیشتر، از ترازوهای دیجیتال با واحد گرم استفاده کنید.

۲) به بچه گربه چه غذایی بدم؟ حتما باید شیر خشک تجاری بخرم یا خودم هم میتونم درستش کنم؟

شیر خشک تجاری بچه گربه، غذای ارجح برای نوزادان گربه‌سان است زیرا از نظر تغذیه‌ای برای این گونه و مرحله زندگی متعادل‌سازی شده است. برندهای متنوعی از شیر جایگزین گربه وجود دارد. هر برند دستورالعمل خاص خود را برای تهیه و مقدار مصرف دارد. فرمولاسیون‌های پودری که نیاز به ترکیب دارند، برای افراد تازه‌کار توصیه نمی‌شود، زیرا احتمال خطای ترکیب وجود دارد.

زمانی که خطای ترکیب باعث غلیظ شدن بیش از حد شیر می‌شود، احتمال بروز مشکلات گوارشی مانند استفراغ یا اسهال در نوزادان وجود دارد. در مقابل، زمانی که شیر بیش از حد رقیق می‌شود، نوزادان کالری کافی برای رشد را دریافت نمی‌کنند. با وجود اینکه امکان تهیه رژیم‌های غذایی خانگی وجود دارد، اما این فرمول‌ها اغلب شامل زرده تخم‌مرغ، ماست، آب و شیر غلیظ‌شده هستند.

۳) تغذیه بچه گربه چگونس؟ چالش های مربوط به رژیم غذایی بچه گربه های یتیم چیه؟

تضمین کیفیت و ثبات رژیم‌های غذایی خانگی کار دشواری است. همچنین، بازسازی ترکیب تغذیه‌ای شیر گربه مادر (Queen’s Milk) تقریباً غیرممکن است. به عنوان مثال، شیر گاو نسبت کلسیم به فسفر مناسبی برای بچه گربه‌ها ندارد. شیر گاو همچنین حاوی لاکتوز بسیار زیاد و از نظر انرژی، پروتئین و چربی بسیار فقیر است. لاکتوز اضافی در رژیم غذایی خطر ابتلا به اسهال را افزایش می‌دهد. اسهال در نوزادان یک نگرانی جدی است زیرا نابالغ بودن کلیه‌های آن‌ها در این سن، آسیب‌پذیری‌شان را نسبت به کم‌آبی شدید افزایش می‌دهد.

۴) آیا غذای خونگی میشه به بچه گربه ها داد؟

توصیه نمی‌شود که پنیر کاتیج (cottage cheese) یا سفیده تخم‌مرغ در رژیم غذایی بچه گربه گنجانده شود. مورد اول (پنیر) در معده لخته شده و ممکن است باعث انسداد دستگاه گوارش شود. مورد دوم (سفیده تخم‌مرغ) حاوی پروتئینی است که به بیوتین متصل می‌شود، یک ویتامین ضروری که در نتیجه برای بچه گربه غیرقابل دسترس می‌گردد. همچنین، شیر خشک نوزاد انسان نیز جایگزین مناسبی برای شیر گربه مادر نیست، زیرا پروتئین و چربی کافی برای نوزادان گربه‌سان را ندارد.

۵) هر چند وقت یک بار باید به بچه گربه ها شیر داد؟

در طول هفته اول زندگی، بچه گربه ها تقریباً به ۱۳۳ کالری به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن در روز نیاز دارند. این نیاز کالری معمولاً بین شش تا هشت وعده غذایی در روز تقسیم می‌شود. بچه گربه ها معمولاً هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار شیر می‌خورند. در مقایسه با توله سگ‌ها که در هفته اول زندگی به شدت به چربی وابسته هستند، پروتئین منبع اصلی انرژی برای بچه گربه ها است.

۶) چگونه به بچه گربه های تازه متولد شده غذا بدم؟

دو روش برای شیر دادن به بچه گربه های تازه متولد شده وجود دارد: شیردهی با شیشه و شیردهی با لوله. تا زمانی که بچه گربه ها رفلکس مکیدن قوی داشته باشند، شیردهی با شیشه روش ارجح است. این روش به شما اجازه می‌دهد تا قدرت مکیدن بچه گربه را به عنوان یک شاخص کلی سلامت او ارزیابی کنید. (مقاله ای با این موضوع به زودی منتشر خواهم کرد زیرا مبحث بسیار مهم است.)

روش اول: شیردهی بچه گربه با شیشه

برای شیر دادن به بچه گربه یتیم، اولویت با استفاده از شیشه شیرهای مخصوص است. این روش به شما این امکان را می‌دهد که قدرت مکیدن بچه گربه را به عنوان یک شاخص سلامت ارزیابی کنید. هنگام شیردهی، بچه گربه را روی شکم قرار داده و سر شیشه را به آرامی در دهانش بگذارید. نکته مهم این است که هرگز نباید شیشه را فشار دهید، زیرا این کار خطر ورود شیر به ریه (آسپیراسیون) را به شدت افزایش می‌دهد. حتماً مطمئن شوید که سوراخ سرشیشه اندازه مناسبی داشته باشد؛ اگر با برگرداندن شیشه شیر به آرامی از آن چکه کند، اندازه آن مناسب است.

روش دوم: شیردهی بچه گربه با لوله

این روش مختص انجام توسط دامپزشک و افراد با تجربه در زمینه تغذیه بچه گربه هاست. شیردهی با لوله یک روش مؤثر برای تغذیه سریع‌تر بچه گربه‌ها، به ویژه زمانی که تعداد آن‌ها زیاد است، محسوب می‌شود. این روش برای افراد تازه‌کار دشوار است و به دقت زیادی نیاز دارد. قبل از قرار دادن لوله، باید طول آن را به دقت اندازه بگیرید (از آخرین دنده تا نوک بینی) تا مطمئن شوید لوله در معده قرار می‌گیرد و نه ریه. پس از جایگذاری، اگر بچه گربه توانست به وضوح میو کند، به معنای قرارگیری صحیح لوله است.

بیشتر بخوانید: چگونه به بچه گربه های بدون مادر غذا بدم؟ راهنمای جامع شیر دادن به بچه گربه های یتیم

نکات حیاتی پیش و پس از شیردهی بچه گربه ها

برای هر دو روش شیردهی، دو نکته حیاتی وجود دارد:

• گرم کردن: شیر باید تا دمای بدن مادر (حدود ۳۸.۶ درجه سانتی‌گراد) گرم شود. همچنین، مطمئن شوید که دمای بدن خود بچه گربه پایین‌تر از ۳۵.۵ درجه سانتی‌گراد نباشد، چرا که در غیر این صورت، دچار فلج روده شده و شیر هضم نمی‌شود.
• تحریک برای دفع: پس از هر وعده غذایی، با یک دستمال گرم و مرطوب به آرامی ناحیه تناسلی توله را ماساژ دهید تا به دفع ادرار و مدفوع تحریک شود.

۷) علت مرگ بچه گربه ها به دلیل ناسازگاری سلول های خونگی چیه؟ بیماری ناسازگاری سلول های خونی بچه گربه ها چیست؟

این عارضه‌ای که فرد مراجعه‌کننده به آن اشاره می‌کند، نئوناتال ایزو اریترولیز (Neonatal Isoerythrolysis) نام دارد. این یک بیماری است که در آن سیستم ایمنی باعث تخریب گسترده گلبول‌های قرمز می‌شود. زمانی که گربه ماده با گروه خونی B با گربه نر با گروه خونی A جفت‌گیری کند، ممکن است توله‌هایی با گروه‌های خونی متفاوت داشته باشد.

گلبول‌های قرمز بچه گربه‌هایی که گروه خونی A دارند، توسط آنتی‌بادی‌های قوی گربه مادر B مورد حمله قرار می‌گیرند. این توله‌ها در بدو تولد سالم هستند اما پس از نوشیدن آغوز، علائم “سندرم توله‌های بی‌حال” را نشان می‌دهند و در عرض چند ساعت یا چند روز بیمار می‌شوند. این علائم شامل کاهش علاقه به شیر خوردن، افسردگی، ضعف، رنگ‌پریدگی، زردی، ادرار تیره و مرگ ناگهانی است. (مقاله ای با این موضوع به زودی منتشر خواهم کرد زیرا مبحث بسیار مهم است.)

بیشتر بخوانید: بیماری ناسازگاری سلول های خونی بچه گربه ها چیست؟ همه چیز در مورد بیماری نئوناتال ایزو اریترولیز (Neonatal Isoerythrolysis)

۸) بهترین زمان از شیر گرفتن بچه گربه ها چه زمانیه؟

بهترین زمان برای از شیر گرفتن بچه گربه ها یک فرآیند طبیعی است که باید به تدریج انجام شود. اگرچه مادران به طور طبیعی تا حدود ۹ هفتگی این کار را ادامه می‌دهند، اما در اینجا چون بچه گربه ها یتیم هستند طبق رفرنس شما می‌توانید از هفته پنجم، غذای جامد را به صورت پوره با شیر جایگزین به توله‌ها معرفی کنید. برخی افراد از از شیر گرفتن اجباری در هفته‌های ۳ تا ۵ حمایت می‌کنند، اما این کار ممکن است مانع رشد طبیعی رفتاری شود و احتمال بروز رفتارهای تهاجمی را افزایش دهد. (مقاله ای با این موضوع به زودی منتشر خواهم کرد زیرا مبحث بسیار مهم است.)

معاینه مجدد بچه گربه ها توسط دامپزشک (مناسب دامپزشکان – مطالب تخصصی و تکنیک های بالینی در معاینه و درمان بچه گربه ها)

۵ روز بعد از معاینه ابتدایی و شروع مراقبت از بچه گربه ها متوجه شدید که سومین بچه گربه بدنش بی حال و شل است و از گرفتن شیشه شیر مخصوص بچه گربه ها امتناع می کند. شما نگران هستید پس مجدد با سوالاتی جدید به دامپزشکی مراجعه می کنید. در ادامه با من همراه باشید تا به بررسی ۱۵ سوال حیاتی شما و دامپزشکان در معاینه مجدد بچه گربه های یتیم بپردازیم.

۱) تشنج بچه گربه ها و بررسی علت آن

بچه گربه شماره ۳ از زمان آخرین شیردهی شب گذشته هیچ غذایی نخورده است. افت قند خون (هیپوگلیسمی) یک نگرانی جدی در نوزادان است، زیرا آن‌ها ذخایر گلیکوژن محدودی دارند. فرآیند گلوکونئوژنز (تولید گلوکز از منابع دیگر) نمی‌تواند برای مدت طولانی بدون اتمام ذخایر کبدی ادامه یابد. اگر شیردهی با نظم و ترتیب لازم اتفاق نیفتد، نوزادان ممکن است علائم بالینی ناشی از افت قند خون را بروز دهند.

این علائم شامل اختلال هوشیاری، ضعف، بی‌حالی، گریه‌های بی‌وقفه، لرزش و تشنج است. اگر شما شاهد تشنج بچه گربه بوده باشید، احتمال هیپوگلیسمی حتی بیشتر است. بنابراین، مهم است که دامپزشک از شما بخواهید تغییرات در وضعیت بچه گربه را توصیف کنید.

۲) حجم خون بچه گربه‌ها چقدر است؟ و حجم ایمن خونگیری از بچه گربه ها چقدر است؟

حجم کل خون بچه گربه ها تقریباً ۵ تا ۱۰ درصد وزن بدن بچه گربه است. این بدان معناست که یک بچه گربه ۱۰۰ گرمی، حجم خونی در حدود ۶ میلی‌لیتر دارد! روش دیگر برای تخمین حجم خون در بچه گربه‌ها، محاسبه ۲۵.۴ میلی‌لیتر به ازای هر پوند وزن بدن است. با این روش، حجم خون یک بچه گربه ۱۰۰ گرمی حدود ۵.۵ میلی‌لیتر تخمین زده می‌شود! این بدان معناست که نگرانی شما کاملاً بجاست! به عنوان یک قانون، حداکثر یک درصد از وزن بدن حیوان را می‌توان به صورت ایمن و بدون نیاز به جبران مایعات برداشت کرد.
بنابراین، به عنوان مثال، برداشت ۱.۰ میلی‌لیتر خون از یک بچه گربه ۱۰۰ گرمی ایمن است. این مقدار، یک‌ششم کل حجم خون بچه گربه را تشکیل می‌دهد، بنابراین پیگیری میزان خون‌گیری بسیار ضروری است تا دامپزشک به طور ناخواسته باعث از دست دادن بیش از حد خون بچه گربه ها نشود.

۳) حداقل آزمایش های لازم برای بچه گربه بیمار کدام است؟

از آنجایی که دامنه آزمایش‌های تشخیصی هماتولوژی به شدت توسط حجم خونی که می‌توان به صورت ایمن از بیمار جمع‌آوری کرد محدود می‌شود، باید یک حداقل پایگاه داده (minimum database) برای بچه گربه ها در نظر گرفته شود. این پایگاه داده از آزمایش‌های ضروری و پایه تشکیل شده است که در زمان مواجهه با یک بچه گربه به صورت حاد، باید انجام شوند. آزمایش‌های خون ضروری برای نوزادان بیمار شامل موارد زیر است:

• هماتوکریت (hematocrit)
• پروتئین تام (total protein)
• قند خون (blood glucose)
• نیتروژن اوره خون (blood urea nitrogen یا BUN)

۴) بهترین مکان برای خون گیری از بچه گربه ها کجاست؟

محل ارجح برای خون‌گیری در یک بچه گربه نوزاد، ورید ژوگولار خارجی است. دلیل این امر این است که عروق محیطی در این مرحله از زندگی برای دسترسی بسیار کوچک هستند.

۵) هنگام خون‌گیری از یک بچه گربه نوزاد، چه کارهایی می‌توان انجام داد تا اتلاف حرارت بدن او به حداقل برسد؟

بچه گربه ها به دلیل نسبت بالای سطح بدن به حجم و عدم تکامل مکانیسم‌های تنظیم دما، به شدت مستعد هیپوترمی هستند. استفاده از الکل برای آماده‌سازی محل خون‌گیری می‌تواند با ایجاد سرمای تبخیری (evaporative cooling)، دمای بدن را به سرعت کاهش دهد. بنابراین، استفاده از آب گرم یا حتی عدم استفاده از هیچ ماده‌ای، یک اقدام حیاتی برای به حداقل رساندن اتلاف حرارت و حفظ ثبات بچه گربه در طول این فرآیند است.

۶) نتایج شمارش کامل خون (CBC) در یک نوزاد گربه سالم، چه تفاوتی با یک گربه بالغ سالم دارد؟

در مقایسه با یک گربه بالغ سالم، نتایج شمارش کامل خون (CBC) در یک بچه گربه نوزاد سالم با ویژگی‌های زیر مشخص می‌شود:

• هماتوکریت پایین‌تر
• گلبول‌های قرمز هسته‌دار (nucleated erythrocytes)
• اجسام هاینز (Heinz bodies)
• افزایش پلی‌کرومازی (polychromasia)

مگر اینکه هماتوکریت در زمان تولد اندازه‌گیری شود. در زمان تولد، هماتوکریت کاملاً بالا است. این مقدار در طول ماه اول زندگی به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد، زیرا بچه گربه با محیط غنی از اکسیژن سازگار می‌شود. در سن ۴ تا ۶ هفتگی، هماتوکریت به پایین‌ترین حد خود یعنی ۲۷٪ می‌رسد.

۷) نتایج آزمایش بیوشیمی خون در یک بچه گربه سالم، چه تفاوتی با یک گربه بالغ سالم دارد؟

در مقایسه با یک گربه بالغ سالم، نتایج آزمایش بیوشیمی خون در یک بچه گربه نوزاد سالم با ویژگی‌های زیر مشخص می‌شود:

• کاهش آلانین آمینوترانسفراز (ALT)
• کاهش نیتروژن اوره خون (BUN)
• کاهش پروتئین تام (TP)
• کاهش کلسترول
• کاهش آلبومین
• کاهش کراتینین
• افزایش آلکالین فسفاتاز (ALP)
• افزایش فسفر

نوزادان توده عضلانی ضعیفی دارند، که دلیل پایین‌تر بودن کراتینین نسبت به بزرگسالان است. همچنین، نوزادان عملکرد کبدی نابالغی دارند که دلیل مقادیر پایین BUN و کلسترول است.

۸) کدام پارامتر در آزمایش بیوشیمی خون به عنوان شاخص دقیق‌تری از عملکرد (یا اختلال) کلیه در بچه گربه ها در نظر گرفته می‌شود؟

نیتروژن اوره خون (BUN) به عنوان شاخص دقیق‌تری از عملکرد (یا اختلال) کلیه نسبت به کراتینین در نوزادان در نظر گرفته می‌شود.

۹) نتایج آزمایش ادرار (urinalysis) در یک بچه گربه سالم، چه تفاوتی با یک گربه بالغ سالم دارد؟

در مقایسه با یک گربه بالغ سالم، نتایج آزمایش ادرار یک بچه گربه نوزاد ممکن است نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• پروتئینوری (proteinuria)، به دلیل دفع آنتی‌بادی‌های موجود در آغوز در چند روز اول زندگی.
• گلوکوزوری (glucosuria)، به دلیل عملکرد نابالغ کلیه.
• گرانش مخصوص ادرار (USG) پایین: ۱.۰۰۶–۱.۰۱۷، به دلیل ناتوانی کلیه در تغلیظ ادرار مرتبط با سن.

پروتئینوری و گلوکوزوری باید تا سن ۳ هفتگی برطرف شوند. بچه گربه‌ها باید بتوانند تا ۸ هفتگی، ادرار خود را تغلیظ کرده و به USG قابل مقایسه با بزرگسالان برسند.

تفسیر آزمایش ادرار بچه گربه نیازمند آگاهی از تفاوت‌های فیزیولوژیک با گربه بالغ است. در نوزادان سالم، ممکن است شاهد پروتئینوری ناشی از دفع آنتی‌بادی‌های آغوز و گلوکوزوری به دلیل عملکرد نابالغ کلیه‌ها باشیم. این موارد باید تا ۳ هفتگی برطرف شوند. همچنین، به دلیل ناتوانی در تغلیظ ادرار، گرانش مخصوص ادرار (USG) در نوزادان پایین‌تر از بالغین است (۱.۰۰۶–۱.۰۱۷) که تا ۸ هفتگی به حد طبیعی می‌رسد. درک این تفاوت‌ها برای تشخیص صحیح و جلوگیری از سوءتفسیر نتایج آزمایش ادرار حیاتی است.

۱۰) انتظار دارید قند خون این بچه گربه بیمار ما در مقایسه با مقدار طبیعی برای یک نوزاد، در چه محدوده‌ای قرار گیرد؟

از آنجایی که بچه گربه شماره ۳ شب گذشته اشتهای کمتری داشته و صبح امروز از شیر خوردن امتناع کرده است، انتظار می‌رود که قند خون (BG) او پایین‌تر از محدوده طبیعی برای یک نوزاد گربه (۷۶–۱۲۹ میلی‌گرم/دسی‌لیتر) باشد. احتمالاً زمانی که قند خون به زیر ۴۰ میلی‌گرم/دسی‌لیتر کاهش می‌یابد، علائم بالینی ظاهر می‌شوند.

قند خون بچه گربه نوزاد به دلیل عدم تکامل متابولیسم، بسیار حساس است. اگر یک بچه گربه غذا نخورد، احتمالاً قند خون او به سرعت به زیر محدوده طبیعی (۷۶–۱۲۹ میلی‌گرم/دسی‌لیتر) کاهش می‌یابد. علائم قند خون پایین در بچه گربه، مانند بی‌حالی و ضعف شدید، معمولاً زمانی ظاهر می‌شود که قند خون به سطح بحرانی زیر ۴۰ میلی‌گرم/دسی‌لیتر برسد. درک این موضوع حیاتی است، زیرا هیپوگلیسمی یک وضعیت اضطراری است که نیاز به درمان فوری دارد.

۱۱) اگر قند خون بچه گربه بیمار همان‌طور که انتظار دارید باشد، چگونه به آن پاسخ می‌دهید؟ نام دارو و مسیر تجویز آن چگونه است؟ (ویژه دامپزشکان)

اگر قند خون بچه گربه بیمار به اندازه کافی پایین باشد که نیاز به مداخله اورژانسی دارد (یعنی زیر ۴۰ میلی‌گرم/دسی‌لیتر)، به ویژه اگر بچه گربه بیمار علائم بالینی هیپوگلیسمی را نشان می‌دهد، باید دکستروز را از طریق مسیر داخل وریدی (IV) یا داخل استخوانی (IO) تجویز کنیم.

اگر به محلول ۱۰٪ دکستروز دسترسی داشته باشیم، ۲ تا ۴ میلی‌لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تجویز می‌کنیم. تجویز محلول ۵۰٪ دکستروز به صورت داخل وریدی نامناسب است، زیرا غلظت آن به حدی است که می‌تواند باعث ورم و التهاب ورید (phlebitis) شود.

همچنین از تجویز محلول ۵۰٪ دکستروز به صورت زیرجلدی (SQ) خودداری می‌کنیم، زیرا ممکن است منجر به نکروز و ریزش پوست (sloughing) گردد. در یک موقعیت غیر اورژانسی (مثلاً بچه گربه هنوز سعی در شیر خوردن دارد و فقط علائم ضعف نشان می‌دهد)، ممکن است در ابتدا محلول ۵۰٪ دکستروز را به لثه‌ها بمالیم. هرچند جذب این مقدار از طریق لثه محل بحث است، اما ممکن است برای بیدار کردن بچه گربه کافی باشد.

۱۲) بهترین راه برای ارزیابی وضعیت آب‌رسانی (hydration) در یک بچه گربه کدام است؟

ارزیابی انعطاف‌پذیری پوست (skin turgor) در بچه گربه ها چندان مؤثر نیست، زیرا آن‌ها چربی زیرپوستی کمتری دارند. روش ارجح برای بررسی آب‌رسانی، ارزیابی رطوبت غشاهای مخاطی نوزاد است. با این حال، این روش نیز بی‌نقص نیست. کم‌آبی بدن همچنین ممکن است باعث تیره شدن پوست پوزه و شکم بچه گربه شود، به طوری که به رنگ قرمز تیره‌تری به نظر برسد.

معیار دیگر برای ارزیابی وضعیت آب‌رسانی در نوزاد، بررسی رنگ ادرار است. ادرار یک نوزاد با آب‌رسانی کافی، باید بسیار کم‌رنگ تا شفاف باشد. اگر ادرار هرگونه رنگ زردی داشته باشد، نوزاد کم‌آب تلقی می‌شود. حجم گلبول‌های فشرده (PCV) نیز در نوزادان قابل تفسیر نیست، زیرا در زمان تولد به شدت متغیر است و همچنین با افزایش سن تا حدود ۱۶ هفتگی کاهش می‌یابد.

۱۳) نرخ مایع‌درمانی نگه‌دارنده (maintenance fluid rate) در نوزادان چقدر است؟

نرخ مایع‌درمانی نگه‌دارنده در بچه گربه ها ۳ تا ۶ میلی‌لیتر به ازای هر کیلوگرم در ساعت است. این نرخ فقط برای حفظ وضعیت فعلی است و باید علاوه بر آن، کمبود مایعات بیمار (fluid deficit) به تدریج در مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت جبران شود. برای جلوگیری از هیپوترمی، که خطر عمده‌ای در بچه گربه های بیمار است، گرم کردن مایعات داخل وریدی قبل از تزریق یک اقدام حیاتی و ضروری است.

۱۴) اگر نتوانستید یک کاتتر داخل وریدی (IV) قرار دهید، چگونه مایع‌درمانی را برای نوزاد انجام می‌دهید؟ (فقط برای دامپزشکان)

اگر نتوانید یک کاتتر داخل وریدی (IV) قرار دهید، بهترین برنامه بعدی این است که یک سوزن اسپاینال را از طریق trochanteric fossa of the femur یا greater tubercle of the humerus وارد کنید. با قرار دادن سوزن در کانال داخل مغز استخوان، می‌توانید مایعات استریل را از طریق مسیر داخل استخوانی (IO) تزریق کنید. نرخ تجویز مایعات همانند تزریق IV اعمال می‌شود.

۱۵) چگونه می‌توان کم‌آبی بیش از حد (overhydration) ناشی از مایع‌درمانی بیش از اندازه را ارزیابی کرد؟

نظارت بر هایپرهیدراسیون در بچه گربه یک جنبه حیاتی از مایع‌درمانی است. به دلیل کلیه‌های نابالغ بچه گربه، خطر تزریق بیش از حد مایعات بسیار بالاست. دقیق‌ترین روش برای تشخیص این وضعیت، وزن‌گیری مکرر با ترازوی گرمی (۳ تا ۴ بار در روز) است. رادیوگرافی قفسه سینه یک شاخص قابل اعتماد نیست، زیرا ریه‌های بچه گربه به طور طبیعی تیره‌تر به نظر می‌رسند. بنابراین، پایش دقیق وزن، کلیدی‌ترین ابزار برای جلوگیری از عوارض ناشی از مایع‌درمانی بیش از حد در این بچه گربه ها است.

جمع بندی: راهنمای جامع نگهداری از بچه گربه های یتیم

• بچه‌گربه‌های یتیم به شیردهی با بطری یا تغذیه با لوله نیاز دارند.
• در صورت امکان، از شیر خشک تجاری مخصوص همان گونه استفاده کنید: شیر گاو با ترکیب تغذیه‌ای شیر مادر گربه (ملکه) همخوانی ندارد و فرمول‌های خانگی، اگرچه ممکن است، بیشتر در معرض خطا هستند، به خصوص اگر توسط افراد بی‌تجربه تهیه شوند.
• بچه‌گربه‌های نوزاد در تنظیم دمای بدن ضعیف عمل می‌کنند و هیپوترمی (کاهش دمای بدن) یک نگرانی جدی است. برای کاهش خطر هیپوترمی، مایعات تزریقی باید قبل از تزریق گرم شوند.
• مسیر داخل استخوانی (Intraosseous route) یک جایگزین مناسب برای مایع‌درمانی است، در صورتی که نتوان کاتتر داخل وریدی را قرار داد.
• مایع‌درمانی باید با دقت زیادی پایش شود: بسیار آسان است که یک بچه‌گربه نوزاد را دچار تزریق بیش از حد مایعات کنید!
• بچه‌گربه‌های نوزادی که اشتهای کمی دارند یا بی‌اشتها می‌شوند، در معرض خطر ابتلا به هیپوگلیسمی (افت قند خون) هستند. علائم بالینی مرتبط با هیپوگلیسمی شامل ضعف و بی‌حالی است. در صورت شدید بودن هیپوگلیسمی، علائم عصبی (مانند تشنج و اختلالات ذهنی) ایجاد خواهد شد.

سخن پایانی

اول فکر کردم قراره یه پست برای صاحبین پت بنویسم اما الان که به پایان این بخش در رفرنس رسیدم و ترجمه فصل و تایپ نوشته رو براتون کامل کردم، دیدم که این مقاله در اصل مناسب استفاده دامپزشکان برای معاینه و شروع بررسی و درمان بچه گربه های تازه متولد شده هست. به هر حال خوشحالم که تا به اینجای نوشته همراه من بودید. امیدوارم براتون مفید بوده باشه و لطفا بچه گربه ها رو به دامپزشکی ببرید و خودسر کاری انجام ندید تا بهترین شرایط برای بچه گربه ها فراهم بشه.

حتما سوالات و نظرات ارزشمندتون رو توی بخش نظرات برای من بنویسید. تا درودی دیگر بدرود.

منبع استفاده شده در این نوشته

THE  VETERINARY  WORKBOOK  OF SMALL  ANIMAL  CLINICAL  CASES – Ryane E. Englar, DVM, DABVP