همه چیز در مورد توله سگ تازه متولد شده، از لحظه زایمان تا چند هفتگی – پارت ۳: شروع بینایی و شنوایی تا استقلال اجتماعی

سلام امروز حالتون چطوره؟ پت با مزه تون خوبه؟ من امید محمدی دانشجوی دکتری دامپزشکی امروز قصد دارم تا پارت ۳ از مجموعه محتوایی “همه چیز در مورد توله سگ تازه متولد شده” رو براتون از یک رفرنس معتبر که در آخر نوشته اسمش رو نوشتم بنویسم. با من همراه باشید.

قبل از شروع خواندن این مقاله چه باید کرد؟

پیشنهاد من اینه که همین حالا برید و اگر پارت ۱ و ۲ رو نخوندید، بخونید تا بتونید هرچه بهتر و موثر تر مطالب رو بخونید و درک کنید و به توله سگ تازه متولد شده گوگولی عشق بورزید.

پارت ۱: همه چیز در مورد توله سگ تازه متولد شده، از لحظه زایمان تا چند هفتگی – پارت ۱ (زایمان تا توله سگ یک روزه)

پارت ۲: همه چیز در مورد توله سگ تازه متولد شده، از لحظه زایمان تا چند هفتگی – پارت ۲: علائم بیماری های رایج و علل مرگ و میر توله سگ ها

در پارت سه مقاله همه چیز در مورد توله سگ تازه متولد شده چه میگذره؟

حالا توله سگ ها کمی بزرگ تر شدن و حوالی یک هفتگی یا دو هفتگی هستن و همون طور که توی پارت های یک و دو متوجه شدیم، نیوشا و دوستش محدثه یک سگ رو با شرایطی که داشت توی یه سری اتفاقات رسوندن بیمارستان شاید بپرسید چرا؟ خب باید بگم باید برید بخونید تا بفهمید چی شد ولی حدودی بگم چون سگه شرایط خوبی نداشت خیلی لاغر بود و شکمش باد کرده بود و نیوشا از روی نیت خیر بردش خونش تا فرداش ببره دامپزشکی ولی خوب شب سگه تو ویلای نیوشا زایید و چند تا توله سگ بدنیا آورد.

توی این پارت بعد اون همه داستان و بررسی سیر تا پیاز توله سگ ها از دمای مناسب تا تغذیه و هزار تا چیز دیگه توی دو پارت قبلی میرسیم به اینجا! جایی که قراره شروع بینایی و شنوایی و بررسی اجتماعی کردن توله سگ رو توی این پارت براتون بنویسم. برو بریم:»

حس بینایی توله سگ ها؛ چرا چشمای توله سگ بستس و باز نمیشه؟

توله سگ های تازه متولد شده نمیتونن چیزی رو ببینن چون هنوز پلک بالا از پلک پایین جدا نشده و این جدا شدن بسته به شرایط گونه ای و … از ۵ تا ۱۴ روز متغیره.

بعد از این مدت توله سگ تازه متولد شده یواش یواش چشم هاشو باز میکنه و شما میتونید عنبیه های زیبای آبی خاکستری ای رو مشاهده کنید. این رنگ ها بعدا تغییر کرده و به مرور زمان رنگ اصلی چشم های توله سگ قابل مشاهده خواهد شد.

طی ۲۴ ساعت بعد از باز شدن چشم ها رفلکس بسیار مهم واکنش مردمک به نور (PLR) آغاز میشه. توله سگ های تازه متولد شده بینایی ضعیفی دارن اما بعد گذشت ۳ الی ۴ هفته از تولد حس بینایی آن ها بهبود می یابد.

حس شنوایی توله سگ ها؛ آیا توله سگ تازه متولد شده چیزی میشنوه؟

درست مثل حس بینایی، خبری از حس شنوایی در توله سگ تازه متولد شده به طور عالی و واضح نیست. در بهترین حالت توله سگ صدا هایی گنگ و مبهم را حس خواهد کرد زیرا کانال گوش خارجی آن های بسته است و حلزون گوش توله سگ ها به نهایت تکامل و رشد خودش نرسیده.

کانال گوش خارجی بین ۱۴ تا ۱۶ روز بعد تولد توله سگ ها باز میشود و تا یک هفته بعد از این روند باز شدن، از مجرای گوش توله سگ ها ترشحات موم مانندی خارج شده که حاوی سلول های مرده ی مجرای گوش می باشد.

باز شدن کانال گوش خارجی و رشد حلزون گوش (cochlear development) یک نقطه عطف دیگر در رشد توله سگ های تازه متولد شده است. ترشحات مومی شکل پس از باز شدن گوش‌ها یک یافته طبیعیه و نباید با اتساع گوش (otitis externa) اشتباه گرفته بشه.

لمس کردن و دست زدن به توله سگ ها را همین حالا شروع کنید!

دست زدن و لمس کردن توله سگ ها از تولد تا ۵ هفتگی خیلی مهمه و باعث میشه توله سگه ها با اعتماد به نفس تر، شجاع تر و مشتاق تر بشن تا بتونن بلوغ و بزرگسالی بی نظیری رو تجربه کنن.

شما میتونید بعد از اینکه سگ ماده توله ها رو نظافت کرد و روند های اصلی بچه داری رو طی کرد و به توله ها شیر داد و به اصطلاح بچه هاشو گردن گرفت! بعد از اینکه اجازه رو از سگ ماده گرفتید و ساعات اولیه طی شده بود میتونید به توله سگ ها دست بزنید و اونا رو لمس کنید.

تحقیقات نشون داده که لمس کردن توله سگ ها تاثیرات مثبتی در دوران حیاتی رشد اولیه داره مثلا: افزایش هورمون رشد، بهبود عملکرد سیستم ایمنی و بلوغ سریع تر و بهتر سیستم عصبی مرکزی

همچنین توله سگ هایی که به خوبی لمس و نوازش شدن بهتر افزایش وزن دادن، راحت تر اجتماعی شدن و کمتر دچار اضطراب اجتماعی شدن، آموزش پذیر تر بودن و استراتژی های مقابله ای موثر تری نسبت به مشکلات داشتن تا بتونن بزرگسالی راحت تری داشته باشن.

توله سگ ها را از مادر و خواهر و برادراش جدا نکنید! کی توله سگ ها رو از مادر جدا کنیم؟

لطفا با شرف باشید! اگر پرورش دهنده ای بدون جدا کردن توله سگ تازه متولد شده قبل از دو ماهگی از مادر و هم توله هاش گناه بزرگیه و تو داری آسیب بزرگی به سلامت و آینده توله سگ ها میزنی. مطمئنم صاحبان پت که عاشقانه مراقب توله هستند اینکار رو نمیکنن.به هرحال تا بعد از دوماهگی نباید توله ها رو از مادر و هم توله هایش جدا کرد. و بذارید قشنگ ۶ تا ۸ هفته توله ها و مادر کنار هم باشن تا توله سگ ها بتونن رفتار های مناسب گونه خودشون رو یاد بگیرن و در آینده تعامل و رفتار بهتری با سگ های دیگه داشته باشن.

رعایت این دوره جداسازی (weaning period) اگر به خوبی انجام نشه باعث میشه توله سگ ها در آینده مشکلاتی مثل: ترس، پرخاشگری و اضطراب جدایی داشته باشن.

اجتماعی کردن توله سگ تازه متولد شده

خب خب رسیدیم به مهم ترین بخش این مقاله و مبحث مهم و کاربردی اجتماعی کردن و اجتماعی شدن توله سگ ها. اجتماعی شدن یک مرحله فوق العاده مهم در زندگی تمام حیوانته چون فرایند اجتماعی شدن همون بخشی از زندگیه که یک حیوان با حیوانات دیگه مخصوصا هم گونه ای های خودش ارتباط برقرار میکنه.

هر گونه یک بازه زمانی بسیار مهم برای اجتماعی شدن داره و در سگ ها بهترین زمان برای اجتماعی کردن توله سگ ها ۳ تا ۱۳ هفتگیه یعنی تقریبا یه فته مونه به یک ماهگی تا یه هفته مونده به سه ماهگی.

شما به عنوان یک دوستدار و صاحب پت باید بین ۳ تا ۱۳ هفتگی به طور تدریجی توله سگ ها رو با حیوانات و سگ های دیگه که واکسینه شده و امن هستن ،اشیاء جدید، محیط و صدا های مختلف، ماشین ها، خیابان و موقعیت های مختلف آشنا کنید. یادت باشه به هیچ وجه توله سگ ها رو مجبور به مواجهه با چیزی که ازش می ترسن نکنید بلکه باید با تشویقی های خوشمزه و روی خوش بدون تنبیه اونا رو یواش یواش آموزش بدید تا براشون لذت بخش باشه.

اجتماعی شدن توله سگ ها تا بلوغ

اجتماعی شدن توله سگ ها یک فرایند یک شبه و ناگهانی نیست بلکه ۶ الی ۸ ماه زمان لازمه تا توله سگ ها بتونن با محرک ها نهایت تعامل رو داشته باشن و بگیم اجتماعی شدن.

بعد از ۸ ماه شما حالا یک سگ زیبا و گوگولی و پشمالو دارید که میتونه با ترس ها و فوبیا هاش مقابله کنه و چه با انسان ها و چه با دیگر حیوانات تعاملی سالم و دوستانه داشته باشه.

نتیجه گیری و سخن پایانی

میتونم این مجموعه محتوایی رو ۱۰ پارت ادامه بدم و کلی در خصوص سوالات نیوشای قصه مون و سگی که توی ساحل پیدا کرد براتون بگم و چون هنوز کلی نکته و ریزه کاری مونده مثلا اینکه آیا سگ ماده بعد زایمان رو عقیم کنیم یا نه و هزاران سوال دیگه در مورد سگ ماده و توله سگ ها! اما اجازه بدید برای مجموعه “همه چیز در مورد توله سگ تازه متولد شده” به سه پارت بسنده کنم و باقی مطالب رو به صورت نوشته های مستقل در سایت بنویسم و منتشر کنم.

خوشحال میشم اگر در سایت دامپزشکی دات کام ثبت نام کرده و نظرات و سوالات ارزشمند خودتون رو در بخش نظرات این نوشته بنویسید و بپرسید. یادتون باشه این حیوانات عاشق شما هستن پس شما هم عاشقشون باشید و به حقوق حیوانات احترام بذارید. دوستدار شما امید محمدی

منبع استفاده شده در این نوشته

THE  VETERINARY  WORKBOOK  OF SMALL  ANIMAL  CLINICAL  CASES – Ryane E. Englar, DVM, DABVP